Poëzy
Eppie Dam ferbynt it âlde folksferhaal oer it sykjen fan ûnderdak foar de poppe mei it ivige folksprotest tsjin ûnrjocht, fia ferfryskingen fan lieten fan Joni Mitchell har album Shine út 2007
Skyn
Shine
O dat dyn lytse ljocht skynt
Dat dyn lytse ljocht skynt
Skyn op Vegas en Wall Street
Set mar yn
Skyn op al dat fiskerfolk
Mei netten neat deryn
Skyn op oseanen dêr’t alles út ferdwynt
Skyn op ús Frankenstein-technology
Skyn op wizen
Mei har bline fyzje
Tunnelfyzje
Skyn op fruchtber boulân
Lijend ûnder kavelrychjes
O dat dyn lytse ljocht skynt
O dat dyn lytse ljocht skynt
Skyn op wûnderbaarlik tsjuster
Dat ús yn djippe sliep herstelt
Skyn op wat oerstallich wie
En op wat telt
Skyn op dûmny Pearson
Hij smiet oerboard
De lilk âld God
En hold Dickens en Rembrandt en Beethoven
En boaiemskat
Skyn op goed lân, goed klimaat, goed wetter
En in thúslân
Foar lytse bern
Skyn op bom-eksploazjes
Oan ’e loft te sjen
O dat dyn lytse ljocht skynt
Skyn skyn
Skyn op ’t grut ferkearsynfarkt
Dat de wrâld behearst
Skyn op al wer in hufter
Dy’t dy rjochts passeart!
Skyn op alle readljocht-dravers
Altyd drok mei har mobyl
Skyn op ’e Roomse tsjerke
En syn knoeien fan ’e siel
Skyn op alle tsjerken
Dêr’t noait ien leafde murk
Skyn op in strielend bern
Yn in dream fan in jurk
O dat dyn lytse ljocht skynt
Skyn skyn skyn
Dat dyn lytse ljocht skynt
Skyn op goed wollen
Skyn op gebed
Skyn op luzich liederskip
Deadzjend bij wet
Skyn op frontsoldaten
Ferstoarn as patriot
Skyn op massamoarden
Mei wér in God!
Skyn op de pioniers
Dy sikers nei geastlik lok
Smachtsjend nei ienfâld noch
De wei binnenyn
Bûtenierds…
Dat dyn lytse ljocht skynt
Dat alle lytse ljocht skynt
De ingel Gabrielle
In wite riger om in boadskip stjoerd
De ingel Gabriëlle waard troch God omlegen stjoerd om plak te sykjen foar in bern. Sa dogge God en ingels dat mei alle bern op ierde, allinnich krije wij dat net te sjen. Do soest noch skrikke, seachsto alle dagen ingels fleanen. Dêrom wurde se ferklaaid as wite riger.
Wite riger Gabriëlle wjukke troch de loft en seach ris om har hinne. Soe it Noarden net in plakje wêze kinne? Nee, dêr wie it fierste kâld, foar in berntsje dat fan waarmte hâldt. Wie it Suden net in better plak? Nee, dêr brânt de sinne op syn holtsje en falle sa de mosken fan it dak. Wie it Westen miskien better? Nee, dêr reinde it tefolle, streamden beken troch de strjitten en stiene minsken oan ’e ankels ta yn ’t wetter. It Easten koe in poppe better mar ferjitte. Dêr wie it altyd oarloch – safolle soe God sels wol fan ’e skiednis witte.
De ingel Gabriëlle kaam bij God werom en sei: “Ik ha oeral west op ierde, mar yn gjin fjilden of wegen kinne wij in bern noch takomst biede. Oeral is wol wat, hoe fier at ik ek kom. It spyt my, mar ik jou myn opdracht wer werom.” God skrok, want Gabriëlle wie syn trouste ingel, har moed en jobsgeduld mei neat te fergelykjen. God sei: “Miskien moatsto noch better sykje.” Gabriëlle struts alwer de fearren glêd, wylst se djip ynwindich tocht: “God mient dat ik my oeral wol mei rêd.”
Wite riger Gabriëlle wjukke troch de loft en seach ris om har hinne. Soe de Stêd in gaadlik plakje wêze kinne? Nee, dêr wie it fierste drok – sa fûn in berntsje noait gelok. Miskien koe it better op it Plattelân. Mar nee, dêr woe gjin koweblom mear groeie en wie fan alles oan ’e hân. Miskien soe it better op in Eilân kinne – mar dan siet in bern dêr poerallinne. It koe ek samar yn ’e Bosken net. Dêr rûnen brune bearen los mei sterke tosken, en slikken wolven har al om ’e bek.
De ingel Gabriëlle kaam bij God werom en sei: “Ik ha myn eagen goed de kost jûn, mar noch altyd net in gaadlik plak fûn. Ik jou myn opdracht wier werom. En miskien is it better dat ik even wat bekom.” Mar God jout noait in ingel rêst – al wie it mar út goederbêst. God sei: “Ik sjoch wol datsto alles dochst, mar ik soe wolle datst noch ien kear sjochst.” Gabriëlle struts alwer de fearren glêd, wylst se djip ynwindich tocht: “Ik wurd oeral samar hinne stjoerd, mar dat is hjoed dan wol foar ’t lêst.”
Wite riger Gabriëlle wjukke troch de loft en seach ris om har hinne. In Earrebarrenêst, soe dat wat wêze kinne? Dêr stie tafallich krekt ien leech – mar nee, dan siet it berntsje fierste heech. Wa wit kaam noch in Swellenêst fan pas. Moai ticht bij hûs, mar foar in poppe samar wer te lyts – en soms dan spuiten minsken alle modder fan ’e goaten los. In Swannenêst dat koe se better mar ferjitte. Dan soe it toch noch op in eilân sitte en bleau wer alles bij it âlde. Gabriëlle woe al wer werom nei God, mar doe ynienen hearde se noch wat. Dêr klonk in minskestim dy’t biddend song: “O leave Hear, jou ús in bern. Wij binne jong en wurde fêst in goeie heit en mem. Wat sille wij hjir yn ús Leafdesnêst ôfgryslik fan sa’n lytsen hâlde.”
De ingel Gabriëlle kaam bij God werom en sei: “Ik leau dat ik wat fûn ha, Hear. Ik trof op ierde noch in leafdespear, twa bouwers oan in Feilich Nêst.” Doe glimke God en sei: “Dat stelt myn hiele hert gerêst – der is noch neat ferlern. Ik sil gau ’t gebed ferhearre fan dy twa tegearre, en dan nimsto mar even rêst.” Gabriëlle struts alwer de fearren glêd, wylst se djip ynwindich tocht, en suver lûdop sei: “Wat is sa’n himel in genot, sa hearlik sacht it wolkebêd…” Se lei de holle del en wie al wei. God seach dernei en gunde har de rêst.
Bar en boas
Strong and Wrong
Bar en boas regeart
Noait wie it oars
Dat hat skiednis ús wol leard
Oarloch wint!
Sa stiet de mins bekend
It wrâldwide moardbedriuw
Iuw op iuw
Us riedsel
Bar en boas
Fynsto ûndergong
En rekkesto
Noch kwyt
Hoe moai de klyster song
Wêr is al dat fûgelguod?
Fuort!
Sjochst allinnich krie-gefljoch
Kritend: macht is rjocht
Macht is rjocht!
O de geast fan ien joech hoop
Twatûzend jier
En sjoch ús no
Oanbiddend noch
Us eigen ego
Bar en boas
Wat is Gods wil?
Wrede heilsoldaten?
Of: Lis de wapens stil!?
Oarloch wint!
Stiet dêrom God bekend?
Mar in amulet?
Hingjend oan in ket
Foar lyts gelok?
Lyts gelok!
De geast fan ien joech hoop
Twatûzend jier
Sjoch ús no
Oanbiddend noch
Us eigen ego
Bar en boas!
Bar en boas!
Mear fan Eppie Dam
| Autopetsjend jonkje en Op it wettersportfestival |
| Eucalyptus |
| Selsportret neffens in foto en Bloeiende eucalyptus bij de hjerst |
| Hommaazje oan it lansearplak en De fiskers op South Head |
| Wurkgelegenheid foar de klasseleaze kastes en De takomst |
| De pûltsjepreek |
| De wandied en In dagewoane reinbôge |
| Troch de houtseagersdoarpen |
| Houthakker yn ’e middei Oersetting fan Noonday Axeman fan Les Murray |
| Genede moat ik neat fan ha Ik, gjin Brahman, tink himels oer myn faam./ Ik doch yn hûs allinnich wat ik kin |